Bộ môn thể thao bóng bầu dục đang ngày càng phổ biến trên thế giới và thu hút được đông đảo sự quan tâm, theo dõi. Vậy bóng bầu dục chơi có khó không? Luật chơi bóng bầu dục như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu về môn thể thao phổ biến ở xứ sở cờ hoa này để hiểu tại sao nó lại thu hút đến vậy nhé!
1. Bóng bầu dục là gì?
Bóng bầu dục là môn thể thao thi đấu đồng đội được chơi phổ biến nhất tại Mỹ và còn được gọi với cái tên khác như bóng đá kiểu Mỹ/bóng cà na. Nguồn gốc của bóng bầu dục có xuất xứ từ bóng Ruby của Anh những năm 1823. Sau đó đến năm 1934, Liên đoàn Bóng bầu dục Nghiệp dư Quốc tế được thành lập.
Bóng bầu dục gồm các dạng chính: bóng bầu dục trung học, bóng bầu dục đại học và bóng bầu dục chuyên nghiệp. Giữa các hình thức chơi này sẽ có sự khác nhau về luật chơi. Ở bài viết này, Thiên Trường Sport sẽ giúp bạn tìm hiểu về bóng bầu dục chuyên nghiệp.
Bóng bầu dục là môn thể thao phổ biến tại Mỹ
Có 2 giải đấu bóng bầu dục lớn tại Mỹ là NFL và giải nghiệp dư (College Football). Giải nghiệp dư dành cho các sinh viên đại học. Hàng năm, Giải Siêu cúp Bóng bầu dục Mỹ Super Bowl sẽ được tổ chức 1 lần bởi hiệp hội hàng đầu của bóng bầu dục Mỹ (Liên đoàn Bóng bầu dục Quốc gia - NFL), hội tụ những người chơi giỏi nhất, thu hút hàng triệu người trên khắp thế giới. Thời gian tổ chức thường vào Chủ nhật đầu tiên của tháng 2 Dương lịch.
2. Dụng cụ thi đấu bóng bầu dục
Chất liệu làm bóng bầu dục là da, quả bóng được bơm hơi nặng bên trong và trọng lượng mỗi quả dao động 400 - 430g. Để tăng độ bám dính của bóng khi thi đấu, thường người ta sẽ phun chống ẩm và bôi sáp dưỡng trên đó.
Tham gia thi đấu bóng bầu dục còn cần đến áo giáp bảo hộ và mũ bảo hiểm. Mũ bảo hiểm có tác dụng tránh va đập và bảo vệ vùng đầu người chơi. Các lớp của mũ bảo hiểm theo thứ tự lần lượt gồm: vỏ mũ làm từ nhựa tổng hợp nhẹ, đệm xốp/đệm bơm hơi, mặt nạ thép (bảo vệ mặt), 2 ốp hàm (bảo vệ hàm), lỗ thông tai, dây quai cằm, kính ốp polycarbonate. Để dễ theo dõi, mũ bảo hiểm thường có họa tiết, kẻ sọc hoặc đánh số.
Bóng bầu dục có chất liệu làm từ da
Đối với áo giáp bảo hộ tránh chấn thương, nó sẽ được mặc ở bên ngoài lớp đồ lót hút ẩm và bên dưới trang phục thi đấu. Áo giáp bọc quanh vai, ngực và lưng, có dây đai bao quanh gồm lớp nhựa cứng bên ngoài và dây đai bên trong.
Bên ngoài áo giáp là trang phục thi đấu gồm áo và quần. Áo đấu được ghi đầy đủ thông tin về số áo, tên đội bóng bầu dục/tên thành phố, logo/sọc màu, tên người mặc. Quần đấu mặc sát người có độ bền dai cao, tạo sự thoải mái cho cầu thủ. Mút bảo vệ đùi và hông được nhét dễ dàng ở túi trong của trang phục.
3. Sân thi đấu bóng bầu dục tại Mỹ
Sân được chia làm 20 phần ngăn cách bởi các vạch trắng với tổng chiều dài là 100 yards (91,44m) và rộng 60 yards. Như vậy mỗi phần sân sẽ dàu 5 yards, tương đương 4,57m. Giữa 19 vạch trắng sẽ có 4 hàng vạch ngắn, cách nhau khoảng 1 yard.
Sân thi đấu bóng bầu dục tại Mỹ
Vùng cấm địa của sân nằm ở cuối mỗi sân, được gọi với tên end-zone và đánh dấu kí hiệu bằng sọc chéo màu đỏ, dài 10 yards. Cuối vùng cấm địa có and line (vạch cuối) và (goal posts (cột gôn). Cột gôn có chiều cao là 10 feet (3,05m) để ở chính giữa ngang sân. Trên cột có chứa 1 thanh ngang dài 5,64m (18 feet 6 inches), 2 đầu thanh ngang cao 9,14m (30 feet).
Tổng hợp từ trên, ta sẽ thấy sân bóng bầu dục có tổng chiều dài 120 yards và sau mỗi 10 yards, sẽ có các số tới giữa sân mỗi bên lần lượt là 10, 20, 30, 40 và 50.
4. Đội hình thi đấu bóng bầu dục
Số lượng người thi đấu trong 1 đội bóng bầu dục được đánh giá là khá đông với 45 người được chia nhỏ thành 3 team: tấn công, phòng ngự và đặc biệt/hỗn hợp. Chỉ có tối đa 11 người trong mỗi team và mỗi người chỉ có thể ở 1 team ngoại trừ team đặc biệt. Tùy tình huống mà người thuộc team tấn công hay phòng thủ có thể vào team hỗn hợp.
Đội hình thi đấu bóng bầu dục
Các vị trí thi đấu trong mỗi team bóng bầu dục:
Đội tấn công (Offensive Unit): Thực hiện pha tấn công và ném bóng cho đồng đội
- Center (C): Trung phong (người giao bóng) (1 người)
- Offensive Guard (OG): Tiền vệ trong (2 người)
- Offensive Tackle (OT): Tiền vệ ngoài (2 người)
- Quarterback (QB): Tiền vệ chính (1 người)
- Half Back/Running Back (HB/RB): Trung vệ chạy (1-2 người)
- Full Back/Set Back (FB/H-Back): Hậu vệ chạy (1 người)
- Wide Receiver (WR): Tiền đạo bắt bóng (2-4 người)
- Tight End (TE): Trung vệ đuôi (1-3 người), vị trí này là sự kết hợp giữa vị trí tiền vệ và tiền đạo bắt bóng
Đội phòng ngự (Defense Unit): Ngăn người chơi của đối thủ chạy
- Defensive End (DE): Tiền vệ Phòng ngự đuôi (2 người)
- Defensive/Nose Tackle (DT/NT): Tiền vệ Phòng ngự chặn/mũi. (1-2 người)
- Outside Linebacker (OLB): Trung vệ Phòng ngự ngoài (1-2 người)
- Inside Linebacker/Middle Linebacker (ILB/MLB): Trung vệ phòng ngự trong (1-2 người)
- Cornerback (CB): Hậu vệ Góc
- Safety (S): Hậu vệ Sâu
Đội phòng ngự bóng bầu dục có nhiệm vụ ngăn đối thủ
Đội đặc biệt/hỗn hợp (Special Unit): Đá và ném bóng
- Long Snapper (LS): Người giao bóng
- Punter (P): Cầu thủ sút dài
- Placekicker (K): Cầu thủ sút điểm
- Holder (H): Người giữ bóng (thông thường là Trung phong dự bị hay Cầu thủ sút dài)
- Gunner: Trung vệ càn quét
- Upback: Trung vệ chặn
5. Luật chơi và cách chơi bóng bầu dục
Thời gian cho mỗi trận thi đấu kéo dài 60 phút gồm 4 hiệp, có 4 - 7 người làm trọng tài. Bóng bầu dục ở bên ngoài sẽ được bù thời gian chết. Vì thế mà có thể xuất hiện trường hợp tổng thời gian đấu lên đến 180 phút. Các trọng tài mặc trang phục màu trắng có kẻ sọc đen. Đội nào ghi được nhiều điểm hơn so với đối phương trong đúng thời gian thi đấu sẽ giành chiến thắng.
Theo luật thi đấu bóng bầu dục tại Mỹ, khi đặt được bóng vào phía sau đường biên ngang (đường biên ghi bàn) của sân đối thủ thì sẽ được tính điểm. Quy định về cách tính điểm luật bóng bầu dục như sau:
- Touchdown: Bóng ở khu vực vùng cấm địa phía sau đường biên khung thành đối thủ hoặc bắt/thủ bóng ở khu vực cuối sân là ghi được 6 điểm.
- Đứng cách cầu môn 3 yard và đá vào sẽ thêm 1 điểm.
- Từ khoảng cách 3 yard, người chơi làm 1 cú touchdown nhận được 2 điểm.
- Đá phạt thành công, bóng chui qua 2 cột đứng cao hơn xà ngang sẽ ghi được 3 điểm.
Luật chơi bóng bầu dục
Quyền tấn công và phòng ngự sẽ đc lần lượt luân phiên các cầu thủ trong team. Nếu đội tấn công thực hiện 4 lượt xuống bóng để tiến lên khoảng cách 10 yard không thành công. Lượt tấn công sẽ dành cho đội còn lại. Khi thay đổi quyền, bắt buộc cả 22 cầu thủ của 2 bên phải rời sân thay người. Team mất quyền cầm bóng sẽ thay hết thành viên đội phòng ngự và đội phòng ngự trước đó phải thay bằng đội hình tấn công.
Hy vọng qua bài viết của Thiên Trường Sport ở trên, bạn đã hiểu thêm về bộ môn thể thao phổ biến xứ cờ hoa - bóng bầu dục. Người chơi bóng bầu dục thường hội tụ đủ các yếu tố sức khỏe, sự khéo léo và tốc độ. Nếu có cơ hội, bạn nhất định hãy thử sức với bộ môn thể thao này ngay nhé!
Đọc thêm ▾